Thanh Hóa: Người dân thu hoạch keo non sớm khi giá bán tăng cao

Không phải những cánh rừng keo già cỗi, mà là những cây keo non chỉ mới 3-4 năm tuổi, to bằng cổ tay, đang được người dân chặt hạ một cách vội vã.

Nguyên nhân là do giá keo tăng cao đột biến, tạo nên một “cơn sốt” khai thác, cuốn theo không chỉ người dân mà còn cả những lo ngại về môi trường và kinh tế.

Giá keo chưa bóc vỏ hiện được thương lái thu mua với mức 1-1,5 triệu đồng/tấn, gấp đôi so với vài năm trước. Mức giá hấp dẫn này đã khiến nhiều hộ gia đình miền núi không thể cưỡng lại.

Chị Hà Thị Thu, một người trồng keo ở thôn Tân Quang, xã Thanh Kỳ, chia sẻ: “Dù biết keo non cho sản lượng rất thấp, nhưng nhà đang cần tiền gấp để lo cho bố chồng ốm. Vay ngân hàng thì lãi cao, nên đành phải chặt sớm để có tiền trang trải.”

Gia đình chị Hà đã trồng 4ha keo, dự kiến nếu khai thác đúng chu kỳ sẽ thu về khoảng 500 triệu đồng. Tuy nhiên, khi khai thác sớm, thu nhập chỉ còn chưa được một nửa. “Cây còn nhỏ, nhẹ hơn, lại tốn nhiều nhân công khai thác,” chị Thu cho biết. Câu chuyện của chị Hà không phải là cá biệt, mà là thực trạng chung của nhiều hộ trồng rừng trong khu vực.

Dù giá bán cao, nhưng sản lượng thấp khiến tổng thu nhập của người dân giảm mạnh. Sau khi trừ đi chi phí thuê nhân công, tái đầu tư giống, phân bón, số tiền còn lại không đáng kể. Giá keo giống hiện cũng tăng cao, dao động từ 100 đến 1.300 đồng/cây, khiến chi phí tái đầu tư tăng vọt.

Bên cạnh đó, các nhà máy chế biến gỗ trên địa bàn đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu trầm trọng. Việc nguồn cung gỗ non tăng đột biến và nguồn gỗ đủ tuổi khai thác bị khan hiếm sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất và kế hoạch phát triển bền vững của ngành.

Theo giới chuyên môn, việc chặt hạ rừng trồng trước chu kỳ sẽ làm suy giảm khả năng giữ đất, giữ nước. Bộ rễ của cây keo non chưa đủ khỏe để chống xói mòn, khiến đất nhanh bạc màu và dễ sạt lở, đặc biệt là vào mùa mưa bão. Việc thay thế rừng non liên tục cũng làm suy giảm đa dạng sinh học trong khu vực.

Việc người dân vì gánh nặng mưu sinh mà “bán non” tài sản của mình đang để lại những khoảng trống không chỉ về kinh tế mà còn về sinh thái, đòi hỏi một giải pháp tổng thể từ các cấp quản lý để đảm bảo cân bằng giữa lợi ích của người dân và sự phát triển bền vững của ngành lâm nghiệp.