Tài chính vi mô: Cơ hội vươn lên cho người nghèo và doanh nghiệp siêu nhỏ

Nhà báo Bùi Văn Khương – Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Kinh doanh và Phát triển thông tin, ngày 22/1/2020, Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Chiến lược đặt mục tiêu mở rộng khả năng tiếp cận các sản phẩm, dịch vụ tài chính an toàn, phù hợp, có chi phí hợp lý, hướng tới tính trách nhiệm và bền vững, đồng thời được cung cấp bởi các tổ chức hợp pháp.

Sau gần 5 năm triển khai, đây là thời điểm cần thiết để chúng ta nhìn lại tiến độ thực hiện và đánh giá các vấn đề tồn tại. Đặc biệt, cần chú trọng đến hiệu quả triển khai đối với các nhóm yếu thế: cư dân nông thôn, vùng sâu vùng xa; người nghèo, phụ nữ và những đối tượng dễ bị tổn thương khác, cũng như các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, hợp tác xã và hộ kinh doanh gia đình.

Tại tọa đàm, các chuyên gia, đại biểu sẽ cùng nhau thảo luận những khía cạnh thiết yếu của tài chính vi mô – một công cụ quan trọng nhằm hỗ trợ người nghèo và doanh nghiệp siêu nhỏ vươn lên, vượt qua khó khăn và xây dựng nền tảng phát triển bền vững.

Những ý kiến tại tọa đàm tập trung vào việc đánh giá các thách thức trong việc tiếp cận tài chính vi mô, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa và những khu vực khó khăn; Phân tích vai trò của giáo dục tài chính trong nâng cao hiệu quả triển khai các chương trình tài chính vi mô.

Đồng thời đề xuất các chiến lược phát triển tài chính vi mô theo hướng bền vững, đồng bộ với Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia và các quy định pháp luật mới, bao gồm Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi (ban hành tháng 1/2024).

PGS.TS Lê Văn Luyện – nguyên Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng đánh giá, các tổ chức tài chính vi mô đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dân, đặc biệt là những hộ gia đình yếu thế, phát triển kinh tế bền vững. Chúng không chỉ cung cấp vốn mà còn giáo dục và hỗ trợ người dân khai thác tiềm năng của địa phương, tạo công ăn việc làm, giữ gìn môi trường và giảm di cư tự phát. Các chương trình tài chính vi mô còn giúp kết nối các sản phẩm từ các địa phương ra thị trường rộng lớn hơn, góp phần phát triển đất nước bền vững.

Các tổ chức tài chính vi mô giúp người nghèo không chỉ bằng tiền mà còn giúp họ phát triển kinh tế thông qua việc hỗ trợ kỹ năng, tạo mối quan hệ với doanh nghiệp, đưa sản phẩm ra thị trường, thậm chí xuất khẩu.

Ngoài ra, một bộ phận khách hàng vẫn chưa được trang bị smartphone (điện thoại thông minh) với nhiều lý do như tuổi tác, hoàn cảnh kinh tế, kỹ năng công nghệ… Đây cũng là thách thức đối với quá trình thúc đẩy tài chính.

Trước những khó khăn đó, vị chuyên gia đề xuất cơ quan quản lý cần có cơ chế, chính sách khuyến khích sự phát triển về số lượng các tổ chức tài chính vĩ mô. Ví dụ, có thể chuyển đổi từ chương trình, dự án tài chính vi mô lên thành tổ chức tài chính vi mô, từ đó gia tăng số lượng tổ chức. Ngoài ra, cần có các cơ chế, chính sách khuyến khíc sự phát triển, tăng cường năng lực, mở rộng hoạt động của các tổ chức, chương trình, dự án.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu, thành lập một tổ chức dưới dạng hiệp hội tài chính vi mô để tập hợp tiếng nói, hỗ trợ, chia sẻ giữa các đơn vị. Các chương trình, dự án, tổ chức tài chính vi mô cũng cần chủ động nâng cao về năng lực tài chính