Cận cảnh những “lá phổi xanh” đang để lãng phí trên địa bàn quận Long Biên, TP Hà Nội

Công viên, vườn hoa xuống cấp vì thiếu quản lý

Nằm tại phường Việt Hưng, Công viên Long Biên được khánh thành vào năm 2023 nhân dịp kỷ niệm 69 năm Ngày Giải phóng Thủ đô và 20 năm thành lập quận Long Biên. Với tổng diện tích 21,56 ha và mức đầu tư lên tới 94 tỉ đồng, công viên này được kỳ vọng trở thành không gian xanh kiểu mẫu của khu vực.

Công viên Long Biên được khánh thành vào năm 2023 nhân dịp kỷ niệm 69 năm Ngày Giải phóng Thủ đô và 20 năm thành lập quận Long Biên.

Thế nhưng, chỉ sau hơn một năm đi vào hoạt động, công viên đã xuất hiện nhiều dấu hiệu xuống cấp. Một số hạng mục như ghế đá, chòi nghỉ bị hư hỏng, trong khi tình trạng xả rác bừa bãi vẫn diễn ra dù có nhiều thùng rác được bố trí. Đặc biệt, khu vực hồ điều hòa dù có biển cấm nhưng vẫn xuất hiện tình trạng câu cá trái phép, ảnh hưởng đến hệ sinh thái nước.

Tình trạng xả rác bừa bãi vẫn diễn ra dù có nhiều thùng rác được bố trí.

Người dân ngang nhiên câu cá bất chấp biển cấm.

Không riêng gì Công viên Long Biên, vườn hoa Ngọc Lâm (phường Ngọc Lâm) cũng rơi vào tình trạng tương tự. Công trình này từng được mong đợi trở thành điểm sinh hoạt cộng đồng sau khi cải tạo, thế nhưng hiện nay, rác thải bị vứt bừa bãi, hàng quán vỉa hè mọc lên mất trật tự, một số hạng mục có dấu hiệu xuống cấp.

Tình trạng xả rác bừa bãi cũng đang diễn ra tại vườn hoa Ngọc Lâm (phường Ngọc Lâm).

Theo phản ánh của người dân, nguyên nhân của tình trạng trên không chỉ do ý thức một bộ phận người dân chưa cao mà còn xuất phát từ việc chính quyền địa phương chưa làm tốt công tác duy tu, bảo dưỡng và quản lý không gian công cộng.

Khu đất “vàng” bị bỏ hoang trong nhiều năm

Không chỉ những công viên, vườn hoa đang xuống cấp, nhiều khu đất có quy hoạch xanh tại quận Long Biên cũng bị bỏ hoang trong thời gian dài.

Năm 2010, UBND TP Hà Nội đã phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị Công viên công nghệ phần mềm Hà Nội, với tổng diện tích lên tới 413,29 ha, dự kiến đáp ứng nhu cầu cho 39.500 cư dân. Dự án được quy hoạch tại các phường Phúc Lợi, Phúc Đồng, Việt Hưng và Gia Thụy với mục tiêu xây dựng một khu đô thị hiện đại kết hợp công viên công nghệ phần mềm.

Phía bên ngoài Khu đô thị Công viên công nghệ phần mềm Hà Nội.

Thế nhưng, sau 15 năm, công trình vẫn bị quây tôn kín mít, chưa được đưa vào sử dụng. Quan sát từ bên ngoài cho thấy, một số hạng mục như đường nội khu, đèn chiếu sáng, cây xanh đã được xây dựng nhưng không hoạt động, gây lãng phí lớn về tài nguyên đất và ngân sách đầu tư.

Khu đất được quây tôn rào kín quanh năm.

Đầu năm 2025, UBND TP Hà Nội đã phê duyệt Điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết dự án, nhằm tối ưu quỹ đất và bổ sung các hạng mục phục vụ dân cư. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có thông tin cụ thể về thời gian triển khai thực tế, khiến người dân không khỏi hoài nghi về tiến độ dự án.

Hình ảnh nhìn từ phía ngoài vào.

Để ngăn chặn tình trạng lãng phí không gian xanh, chính quyền cần thực hiện các giải pháp quản lý hiệu quả. Trước hết, cần tăng cường kiểm tra, giám sát và duy tu, bảo trì thường xuyên các công viên, vườn hoa nhằm đảm bảo cảnh quan sạch đẹp, an toàn cho người dân. Đồng thời, cần xử lý nghiêm hành vi xả rác bừa bãi, lấn chiếm vỉa hè và vi phạm nội quy công viên, kết hợp với tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các dự án quy hoạch xanh cần được đẩy nhanh tiến độ, nếu không thể triển khai đúng kế hoạch thì cần xem xét điều chỉnh hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất để tránh lãng phí. Ngoài ra, việc xây dựng mô hình hợp tác công – tư trong quản lý công viên sẽ giúp nâng cao hiệu quả vận hành, giảm gánh nặng ngân sách nhà nước. Quan trọng hơn, việc bảo vệ và phát triển bền vững những “lá phổi xanh” không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn đòi hỏi sự chung tay của cộng đồng. Nếu không có biện pháp kịp thời, nhiều công viên, khu đất quy hoạch xanh sẽ tiếp tục bị bỏ hoang hoặc xuống cấp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người dân.