Hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời đại chuyển đổi số

Với chủ đề “Những vấn đề pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời đại chuyển đổi số, thách thức và cơ hội trong kỷ nguyên mới”, Hội nghị tập huấn là cầu nối giữa các chuyên gia pháp lý và doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trên địa bàn TP. Cần Thơ.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa đứng trước những thay đổi mang tính bước ngoặt

Trong phát biểu khai mạc chương trình tập huấn, TS. Dương Thành Đức, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Luật miền Nam nhận định, trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Việt Nam đang đứng trước những thay đổi mang tính bước ngoặt. Bên cạnh những cơ hội về tiếp cận thị trường, nâng cao năng suất và đổi mới sáng tạo, DNNVV cũng phải đối mặt với những thách thức pháp lý mới, phức tạp và có tính xuyên biên giới.

Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, vấn đề sống còn đối với các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp và người tiêu dùng trên toàn thế giới. Những sự thay đổi về lao động, nhu cầu, tâm lý, thói quen của người dùng và các mô hình sản xuất, kinh doanh mới đang được hình thành tác động to lớn của chuyển đổi số đến đời sống xã hội và mọi doanh nghiệp hiện nay.

Trước những tác động của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 nói chung, ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo (AI) và ChatGPT nói riêng, Đảng, Chính phủ đã tích cực chủ động đưa ra các chính sách thích ứng và nắm bắt cơ hội phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh từ sớm cho doanh nghiệp và đưa vào đào tạo nói chung, cũng như ngành Luật nói riêng.

Đáng chú ý, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/01/2021 là một bước quan trọng trong việc đề ra Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng (AI) đến năm 2030. Trong đó có 5 nhóm định hướng chiến lược, bao gồm: Xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và hành lang pháp lý liên quan đến AI; Xây dựng hạ tầng dữ liệu và tính toán cho nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI; Phát triển hệ sinh thái AI; Thúc đẩy ứng dụng AI; Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực AI.

Nâng cao kiến thức pháp luật, tận dụng cơ hội từ AI

Trình bày tại hội nghị, ThS Nguyễn Đình Tuân, Phó Giám đốc Trung tâm Giám sát điều hành đô thị thông minh – Sở Khoa học và Công nghệ TP. Cần Thơ đã có báo cáo chuyên đề về “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và đào tạo cho doanh nghiệp” với 4 nội dung gồm: Sự phát triển và xu thế phát triển AI quốc tế; Xu thế phát triển và ứng dụng AI ở Việt Nam; Lợi ích và thách thức; Các nền tảng AI phổ biến.

Trong khi đó, ThS. Lâm Bá Khánh Toàn, Đại học Cần Thơ cho rằng doanh nhân trẻ Việt Nam, đặc biệt là những người khởi nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, dịch vụ, nông nghiệp… cả nước nói chung và Đồng bằng Sông Cửu Long nói riêng đang đối mặt với nhiều hạn chế về kiến thức pháp lý, gây ra những rủi ro đáng kể.

Nhiều người xuất thân từ các ngành kỹ thuật, trái ngành, nên thường thiếu nền tảng pháp luật cơ bản về đăng ký kinh doanh, hợp đồng, thuế, sở hữu trí tuệ và lao động. Doanh nhân có xu hướng tập trung vào sản phẩm, gọi vốn hay thương mại mà bỏ qua việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp hay tuân thủ các quy định của Luật Doanh nghiệp, dẫn đến những sai sót ngay từ khâu đăng ký và vận hành ban đầu.

Việc không quan tâm đúng mức các vấn đề pháp lý này có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Doanh nghiệp dễ vướng vào các tranh chấp nội bộ, bị mất tài sản trí tuệ (bao bì, thương hiệu), hoặc thậm chí đối mặt với rủi ro vi phạm pháp luật. Đơn cử như trong ngành nông nghiệp, các rủi ro phổ biến bao gồm ký kết hợp đồng với nông dân thiếu chặt chẽ, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, và thiếu kiến thức pháp lý khi đăng ký các tiêu chuẩn chất lượng như VietGAP, HACCP hay ISO.

Từ một số thách thức trên, báo cáo viên đã kiến nghị một số giải pháp cho doanh nghiệp như: Tham gia các chương trình đào tạo, tập huấn ngắn hạn, nâng cao kiến thức pháp luật; Kết nối và phát huy vai trò của các tổ chức hỗ trợ; Hợp tác toàn diện với các tổ chức cung cấp dịch vụ pháp lý.

Chuyển đổi số đang trở thành xu thế tất yếu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu, trong đó, đội ngũ doanh nghiệp được xác định là lực lượng tiên phong, đóng vai trò hạt nhân thúc đẩy phát triển kinh tế, đổi mới sáng tạo và hội nhập sâu rộng với thế giới, sẵn sàng đón nhận thách thức để tìm ra cơ hội mới cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại địa bàn TP. Cần Thơ. Trong thời đại chuyển đổi số ngày nay đặt ra yêu cầu cao hơn về việc tuân thủ pháp lý, minh bạch thông tin, cũng như hiểu biết về các rủi ro trong không gian mạng. Đây không chỉ là thách thức, mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp vươn lên mạnh mẽ, nếu biết chủ động tiếp cận, thích ứng và hành động đúng lúc.

Thông qua hội nghị, với sự hiện diện của ban lãnh đạo một số cơ quan quản lý Nhà nước trên địa bàn, các chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật, công ty luật, luật sư, cùng đại diện doanh nghiệp nhỏ và vừa, đã cùng nhau chia sẻ góc nhìn thực tiễn, giải đáp một số khó khăn vướng mắc trong các thủ tục pháp lý trong việc chuyển đổi số của các doanh nghiệp trong thời điểm hiện tại đồng thời kết nối được vai trò của các tổ chức hành nghề luật đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển.