Quảng Ninh: “Thỏi nam châm” hút dòng vốn tỷ đô trong và ngoài nước

Môi trường đầu tư thuận lợi – yếu tố nền tảng

Những năm qua, Quảng Ninh đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm kiến tạo môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng và hiệu quả.

Chính sách nhất quán đồng hành cùng doanh nghiệp, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc giúp Quảng Ninh duy trì vị trí cao trong các bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh. Năm 2024, tỉnh xếp thứ 2 về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), đứng thứ 4 cả nước về Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) và Chỉ số hài lòng của người dân đối với cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS).

Đây là kết quả từ sự quyết liệt trong cải cách hành chính: rút ngắn thời gian xử lý cho hơn 1.000 thủ tục hành chính, tích hợp thanh toán trực tuyến trên 70% thủ tục hành chính, tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng và trước hạn đạt gần 74% – mức cao nhất từ trước tới nay.

Song song đó, tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số, vận hành hệ thống giải quyết thủ tục hành chính mới, chính thức áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ 1/7/2025 tại 54 xã, phường, trong đó có 2 đặc khu là Vân Đồn và Cô Tô.

Nhờ những điều kiện thuận lợi về môi trường đầu tư, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng vốn đầu tư toàn xã hội tại Quảng Ninh đạt hơn 61.800 tỷ đồng. Đáng chú ý, vốn FDI đạt 292,01 triệu USD, với 12 dự án cấp mới (173,64 triệu USD) và 10 lượt điều chỉnh tăng vốn (116,47 triệu USD). Bên cạnh đó, tỉnh ghi nhận 1.150 doanh nghiệp thành lập mới, nâng tổng số doanh nghiệp hoạt động lên trên 11.400.

Chất lượng dòng vốn cũng được cải thiện rõ rệt. Trong 168 dự án ngoài ngân sách được cấp mới và điều chỉnh, tổng vốn đăng ký và điều chỉnh đạt hơn 125.600 tỷ đồng, gấp 13 lần so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 94 dự án ngoài các Khu công nghiệp, Khu kinh tế (KCN, KKT) chiếm hơn 86.000 tỷ đồng, còn lại là 74 dự án trong các khu này với tổng vốn hơn 39.000 tỷ đồng.

Đặc biệt, Quảng Ninh đang trở thành điểm đến của nhiều tập đoàn lớn. Tập đoàn Foxconn đã đầu tư dự án hệ thống thông minh tại KCN Bắc Tiền Phong (287,2 triệu USD), trong khi dự án giải trí thông minh tại KCN Sông Khoai thu hút 263,7 triệu USD, và nhà máy Lite-On giai đoạn 1 có vốn tới 690 triệu USD.

Tăng tốc hạ tầng – đón đầu làn sóng đầu tư mới

Một trong những dấu ấn lớn gần đây là đề xuất Dự án Tổ hợp kinh tế tuần hoàn – năng lượng xanh GH2 tại KCN Hải Hà, do Công ty CP Tư vấn đầu tư phát triển xanh THDV đề xuất, với tổng vốn đầu tư khoảng 5 tỷ USD. Dự án gồm ba hợp phần: Tổ hợp sản xuất GH2, trung tâm chăn nuôi bò thịt Angus, và vùng nguyên liệu nông – lâm nghiệp quy mô tới 70.000 ha.

Dự án được đánh giá phù hợp với định hướng phát triển năng lượng xanh, sạch của tỉnh Quảng Ninh. Lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp để rà soát, cụ thể hóa phương án đầu tư.

Tiếp đó là đề xuất của Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương (Trung Quốc) về dự án hầm đường bộ qua Vịnh Cửa Lục với tổng vốn dự kiến khoảng 10.000 tỷ đồng. Dự án được nghiên cứu theo hình thức PPP, trong đó nếu thực hiện theo BT, nhà đầu tư đề xuất được nghiên cứu tổng thể quy hoạch khu phía Bắc vịnh Cửa Lục.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Vũ Đại Thắng đã đánh giá cao các đề xuất và cam kết tỉnh sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hoàn tất thủ tục đầu tư trong thời gian sớm nhất. Đồng thời cũng mong muốn các nhà đầu tư mang tầm nhìn quốc tế sẽ góp phần kiến tạo một khu đô thị sinh thái, thông minh ở khu vực phía Bắc vịnh Cửa Lục, tạo động lực phát triển mới cho Quảng Ninh.

Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp, Quảng Ninh đã thành lập mới 4 cụm công nghiệp với tổng vốn gần 3.000 tỷ đồng. Đồng thời, tỉnh đang hoàn thiện gần 1.000 ha mặt bằng sạch để sẵn sàng tiếp nhận các dự án mới. Ban Quản lý KKT tỉnh cũng triển khai mô hình xúc tiến đầu tư khép kín, từ hỗ trợ thủ tục đến hậu đầu tư, đồng thời mở rộng hợp tác với các cơ quan ngoại giao, tổ chức xúc tiến đầu tư quốc tế.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2025, dòng vốn FDI vào tỉnh có dấu hiệu chững lại do tác động từ biến động kinh tế toàn cầu, đặc biệt là chính sách thuế mới của Mỹ đối với một số quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trong 5 tháng đầu năm, FDI chỉ đạt 234 triệu USD, cấp mới 8 dự án với gần 140 triệu USD, 8 lượt điều chỉnh tăng vốn đạt hơn 94 triệu USD.

Trong bối cảnh đó, tỉnh đã chủ động chuyển hướng chiến lược, ưu tiên thu hút nguồn vốn trong nước để bù đắp sự thiếu hụt. Tính đến ngày 30/5, vốn đầu tư trong nước ngoài ngân sách đã đạt trên 12.500 tỷ đồng, tăng gần 48% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, nhiều dự án lớn như KCN Đông Triều (1.515 tỷ đồng), khu nhà ở liền kề Bắc đường 58km KKT Vân Đồn (gần 1.000 tỷ đồng), hay nhà máy sản xuất kết cấu thép tại KCN Cái Lân (420 tỷ đồng) đã được triển khai.

Đặc biệt, dự án tổ hợp du lịch, nghỉ dưỡng – giải trí cao cấp Monbay Vân Đồn trị giá 1 tỷ USD đang được hoàn thiện thủ tục đầu tư. Còn dự án khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp tại KKT Vân Đồn (dự án casino) với vốn đầu tư hơn 2 tỷ USD đã được Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư. Đây là dự án ngoài ngân sách lớn nhất từ trước đến nay tại tỉnh.

Xây dựng mô hình phát triển bền vững

Quảng Ninh xác định rõ thu hút đầu tư là động lực then chốt để đạt mục tiêu tăng trưởng 14% năm 2025. Tỉnh đang ưu tiên xúc tiến đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo, dịch vụ logistics, du lịch chất lượng cao và bán dẫn. Cùng với đó, mục tiêu đến năm 2025 có 87,5% lao động qua đào tạo, tiến tới trên 90% vào năm 2030 để đáp ứng yêu cầu phát triển các ngành công nghiệp thế hệ mới.

Cùng với các đặc khu như Vân Đồn, Cô Tô – nơi đang được áp dụng cơ chế đặc thù theo chủ trương của Trung ương – Quảng Ninh có nhiều lợi thế trong cuộc cạnh tranh thu hút đầu tư. Tỉnh cũng đang đề xuất thêm nhiều cơ chế riêng cho KKT, KCN, tạo lợi thế vượt trội trong việc thu hút dòng vốn FDI mới.

Với quyết tâm chính trị cao, chiến lược linh hoạt và sự đồng hành thực chất với nhà đầu tư, Quảng Ninh đang dần khẳng định vị thế là trung tâm đầu tư mới, không chỉ của miền Bắc mà còn là hình mẫu trong cả nước về thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn lực phát triển.