Thí điểm nộp thuế điện tử qua tổ chức trung gian: Mở rộng kênh, giảm thủ tục hải quan

Cục Hải quan cho biết, ngày 24/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành Thông tư số 51/2025/TT-BTC, quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh và phương tiện xuất, nhập, quá cảnh. Đây được xem là bước đi chiến lược trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý thuế và hải quan, đồng thời góp phần cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Một trong những điểm nổi bật của Thông tư 51 là việc triển khai thí điểm phương thức nộp thuế điện tử thông qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Giải pháp này không chỉ gia tăng lựa chọn cho người nộp thuế mà còn thúc đẩy thực hiện Đề án thanh toán không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Thông tư cũng tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để mở rộng phạm vi áp dụng đối với hình thức nộp thuế điện tử qua tổ chức trung gian, cho phép cơ quan hải quan sử dụng dữ liệu thanh toán do tổ chức trung gian chuyển đến để thực hiện các bước hạch toán, trừ nợ, xác nhận nghĩa vụ thuế đã hoàn thành – một quy trình hoàn toàn điện tử, nhanh chóng và minh bạch.

Đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, Thông tư 51/2025/TT-BTC tạo điều kiện để các đơn vị này chủ động trong việc chuẩn bị hồ sơ cũng như hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật phù hợp với tiêu chuẩn được công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử Hải quan. Quy định mới này giúp rút ngắn đáng kể thời gian và chi phí kết nối kỹ thuật so với quy định trước đây tại Thông tư số 184/2015/TT-BTC, từ đó góp phần đẩy nhanh tiến độ kết nối hệ thống và nâng cao hiệu quả hợp tác giữa các bên liên quan trong hệ sinh thái thanh toán điện tử ngành hải quan.

Với người nộp thuế, việc áp dụng phương thức giao dịch điện tử mới mang đến nhiều thuận lợi vượt trội khi họ có thể linh hoạt lựa chọn hình thức thanh toán phù hợp thông qua ứng dụng của ngân hàng, ứng dụng của tổ chức trung gian thanh toán hoặc trực tiếp trên Cổng giao dịch điện tử Hải quan, giúp thực hiện nghĩa vụ nộp thuế nhanh chóng, thuận tiện vào bất kỳ thời điểm nào mà không bị phụ thuộc vào giờ giao dịch của ngân hàng. Sự thay đổi này không chỉ giúp rút ngắn thời gian thông quan và giảm chi phí logistics mà còn nâng cao khả năng chủ động quản lý dòng tiền và kịp thời nhận được thông báo về nghĩa vụ thuế phát sinh. Bên cạnh đó, phương thức này cũng mở rộng khả năng thu ngân sách nhà nước từ hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới – một xu hướng đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong nhóm cá nhân và hộ kinh doanh nhỏ, góp phần khuyến khích các hoạt động thương mại chính thức và minh bạch hơn.

Đối với cơ quan hải quan, việc triển khai nộp thuế điện tử qua tổ chức trung gian mang lại nhiều lợi ích rõ rệt như gia tăng tính linh hoạt trong xử lý nghiệp vụ, đồng thời góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm bớt hồ sơ giấy tờ và tối ưu hóa quy trình xử lý thông tin. Ngoài ra, phương thức này giúp rút ngắn đáng kể thời gian tra soát, đối chiếu giữa các đơn vị phối hợp như ngân hàng, Kho bạc Nhà nước và cơ quan hải quan, qua đó giảm thiểu sai sót và tăng hiệu quả trong việc xác nhận nghĩa vụ thuế đã hoàn thành cho người nộp thuế. Đây cũng là một trong những bước đi thiết thực nhằm hiện thực hóa các chủ trương cải cách mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước theo tinh thần các Nghị quyết số 66-NQ/TW và 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, hướng đến mục tiêu xây dựng một môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân và chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực tài chính – hải quan.

Việc ban hành Thông tư 51/2025/TT-BTC khẳng định cam kết mạnh mẽ của Bộ Tài chính và Cục Hải quan trong việc thúc đẩy hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ số vào hoạt động nghiệp vụ, đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

Với nền tảng pháp lý mới, hệ sinh thái thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực hải quan sẽ ngày càng mở rộng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế số và hội nhập quốc tế.