Ưu tiên giao đất ở tái định cư khi cải tạo, chỉnh trang đô thị

Công viên Ngọc Thụy góp phần tạo điểm nhấn về kiến trúc và cảnh quan đô thị, không gian xanh, sạch, đẹp, hiện đại cho Thủ đô. Ảnh Lê Hải.

Ưu tiên bồi thường giao đất ở tái định cư

Nghị quyết quy định nguyên tắc hỗ trợ di dời, bồi thường, tái định cư khi thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn TP được thực hiện theo Luật Thủ đô 2024; pháp luật về đất đai; pháp luật về nhà ở hiện hành và các văn bản hướng dẫn kèm theo. Những nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không quy định tại Nghị quyết này thì thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành.

UBND TP thu hồi đất, tổ chức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trong các trường hợp: trường hợp cấp bách cần cải tạo, chỉnh trang đô thị mà không lựa chọn được nhà đầu tư theo quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 20 Luật Thủ đô 2024; trường hợp không lựa chọn được chủ đầu tư dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo quy định của pháp luật về nhà ở và sau khi có từ hai phần ba (2/3) tổng số chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất trong phạm vi ranh giới dự án trở lên đồng thuận.

Bảo đảm tính công khai, minh bạch, đúng đối tượng, bảo vệ người yếu thế dễ bị tổn thương trong quá trình thực hiện, tạo sự đồng thuận của chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất. Bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, cộng đồng và chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi đất. Bảo đảm tính kịp thời, hiệu lực, hiệu quả của quản lý Nhà nước trong triển khai. Bảo đảm đáp ứng đủ nguồn lực và điều kiện cần thiết khác trong quá trình triển khai thực hiện.

Nghị quyết quy định một số cơ chế hỗ trợ di dời, bồi thường, tái định cư khi thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị. Trong đó, hỗ trợ tái định cư với chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi trên địa bàn các xã, phường có dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị nhằm mục đích phục vụ hạ tầng xã hội, công trình công cộng (công trình không có mục đích để ở) được xem xét ưu tiên bồi thường giao đất ở tái định cư trên cơ sở cân đối quỹ đất tái định cư của TP.

Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi trên địa bàn các xã, phường có dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị nhằm mục đích tái thiết một khu vực đô thị cụ thể (công trình có mục đích để ở) được xem xét bố trí tái định cư tại chỗ.

Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi để thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị đủ điều kiện được bố trí tái định cư phục vụ GPMB mà không có nhu cầu tái định cư, thì được lựa chọn mua, thuê mua nhà ở xã hội tại các dự án xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP, không phải bốc thăm và không phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, điều kiện về đối tượng, điều kiện về thu nhập theo quy định của pháp luật hiện hành.

Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi để thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị mà không đủ điều kiện được bố trí tái định cư, có khó khăn về nhà ở, thì được lựa chọn mua, thuê mua nhà ở xã hội tại các dự án xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP, không phải bốc thăm và không phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, điều kiện về đối tượng, điều kiện về thu nhập theo quy định của pháp luật hiện hành. UBND TP quy định chi tiết các tiêu chí để các chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất được mua, thuê mua theo từng trường hợp cụ thể.

Hỗ trợ tạm cư, chi phí thuê nhà ở

Theo Nghị quyết, về tạm cư, chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất thuộc dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trong thời gian chờ bố trí tái định cư được UBND TP xem xét bố trí tạm cư vào quỹ nhà tái định cư, tạm cư trên cơ sở cân đối các quỹ nhà của TP. TP hỗ trợ 100% tiền thuê nhà trong thời gian thực hiện dự án theo quyết định chủ trương đầu tư được phê duyệt, nhưng không quá ba (3) năm; từ năm thứ tư đến hết năm thứ năm được hỗ trợ 50% tiền thuê nhà, chủ đầu tư thanh toán 50% tiền thuê nhà; quá thời hạn nêu trên, chủ đầu tư phải thanh toán toàn bộ tiền thuê nhà. Thời gian hỗ trợ nhà tạm cư không quá thời gian thực hiện dự án đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đơn giá thuê nhà được xác định theo nguyên tắc tính giá thuê nhà của TP để phục vụ cho công tác GPMB. Chủ đầu tư có trách nhiệm chi trả chi phí quản lý vận hành nhà chung cư tái định cư, tạm cư trong thời gian sử dụng quỹ nhà tái định cư, tạm cư của TP.

Trường hợp chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất tự lo chỗ ở tạm thời thì được thanh toán bằng tiền do chủ đầu tư chi trả; mức chi không thấp hơn theo quy định về chính sách GPMB trên địa bàn TP. Hỗ trợ thưởng tiến độ bàn giao mặt bằng đối với dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị được thực hiện cơ chế thưởng tiến độ bàn giao mặt bằng với mức hỗ trợ tối đa như các dự án đầu tư quan trọng theo quy định của UBND TP về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP Hà Nội.

Hỗ trợ ổn định sản xuất kinh doanh đối với chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi trong độ tuổi lao động đang sinh sống trong phạm vi thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị mà phải di chuyển chỗ ở, nơi hoạt động sản xuất, kinh doanh trong trường hợp được xác định chỉ có nguồn thu nhập duy nhất từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại khu vực thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị thì ngoài các kinh phí về bồi thường theo quy định còn được hỗ trợ: hỗ trợ ổn định sản xuất kinh doanh, chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiểm việc làm cho mỗi người lao động với mức tiền bằng tiền sáu tháng lương tối thiểu vùng trên địa bàn thực hiện dự án do Chính phủ quy định, chi trả một lần khi thực hiện chi trả tiền bồi thường hỗ trợ.

Mỗi hộ gia đình được vay vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh bằng 36 tháng lương tối thiểu vùng trên địa bàn do Chính phủ quy định tại thời điểm triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, ngoài các chính sách về bồi thường di chuyển mồ mả theo quy định, chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất bị thu hồi được hỗ trợ thêm 10 triệu đồng/ngôi mộ khi di dời để thực hiện dụ án cải tạo, chỉnh trang đô thị.

Nghị quyết cũng quy định phương án phân chia số tiền thu được từ đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị; dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Trong đó, phân chia số tiền thu được từ đấu giá quyền sử dụng đất lớn hơn số tiền chi cho công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong trường hợp không lựa chọn được nhà đầu tư, chủ đầu tư thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị; dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trên địa bàn TP Hà Nội: số tiền đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị; dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư còn lại sau khi đã trừ tất cả các chi phí hợp pháp liên quan sẽ được phân chia theo tỷ trọng tương ứng với phương án bồi thường GPMB của chủ sở hữu nhà ở, người sử dụng đất ở bị thu hồi đất (bao gồm cả phương án bồi thường về diện tích đất do Nhà nước quản lý) để thực hiện dự án.

UBND TP quy định chi tiết hướng dẫn phương pháp tính toán nội dung này, ban hành quy định đồng bộ với quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP.