Việt Nam đối mặt nguy cơ thiếu hụt lao động đã qua đào tạo về kỹ năng xanh, trong bối cảnh chiến lược tăng trưởng xanh mở ra nhiều ngành nghề mới.
Tại hội thảo “Phát triển nhân lực – điều kiện tiên quyết cho kinh tế số và tăng trưởng xanh”, ông Phạm Vũ Quốc Bình, Phó cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết, hiện chỉ 3-5% lao động Việt Nam làm việc trong các ngành kinh tế xanh, chủ yếu ở lĩnh vực năng lượng tái tạo và nông nghiệp hữu cơ.
Con số này được đánh giá là rất thấp trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.
Ngoài thiếu hụt về số lượng, nhân lực xanh tại Việt Nam còn hạn chế về chuyên môn sâu trong thiết kế, vận hành và bảo trì các hệ thống công nghệ xanh. Các vị trí như kỹ sư môi trường, chuyên gia quản lý chất thải hay nhân sự năng lượng tái tạo hiện vẫn khan hiếm.
Sự thiếu hụt này khiến nhiều dự án xanh chậm triển khai, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các cam kết môi trường ở cả cấp doanh nghiệp và quốc gia. Về lâu dài, khoảng trống nhân lực xanh có thể làm gia tăng bất bình đẳng xã hội, khi các ngành gây ô nhiễm dần suy thoái và người lao động trong các ngành này đối mặt nguy cơ mất việc.
Trước nguy cơ này, ông Nguyễn Khánh Long, Phó cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Nội vụ) khuyến nghị, doanh nghiệp và cơ quan chức năng khẩn trương đầu tư cho hoạt động đào tạo lại, đào tạo chuyên sâu theo nhu cầu chuyển đổi xanh cùng chính sách việc làm bao trùm.
Cụ thể, ông Long đề xuất xây dựng chiến lược quốc gia về phát triển nhân lực gắn với chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, đồng thời lồng ghép mục tiêu và giải pháp phát triển nhân lực vào Quy hoạch tổng thể quốc gia, Chiến lược tăng trưởng xanh và Kế hoạch chính sách việc làm. Trong đó, các nhóm ngành ưu tiên đến năm 2030 cần được xác định rõ, ví dụ trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, logistics carbon thấp.
Thêm vào đó, một chương trình đào tạo quốc gia về kỹ năng số – xanh với lộ trình cụ thể cho từng ngành nghề là cần thiết. Chương trình cần sự hợp tác ba bên giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo nhằm bảo đảm chất lượng giảng dạy sát với nhu cầu thực tiễn. Phó cục trưởng Long cũng khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo tại chỗ (on-the-job training) và cấp chứng chỉ kỹ năng được công nhận toàn quốc.
Theo Congly.vn