Xuất nhập khẩu bứt tốc, Hải quan tăng cường chống buôn lậu và gian lận

Theo số liệu từ cơ quan Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong tháng 7/2025 đạt 82,29 tỷ USD, tăng 8% (tương ứng tăng 6,10 tỷ USD) so với tháng trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 42,29 tỷ USD, tăng 7% (tương ứng tăng 2,76 tỷ USD), còn nhập khẩu đạt 40 tỷ USD, tăng 9,1% (tương ứng tăng 3,34 tỷ USD). Cán cân thương mại hàng hóa tháng này thặng dư 2,29 tỷ USD, giảm 20% so với mức thặng dư 2,86 tỷ USD của tháng 6/2025.

Tính chung 7 tháng năm 2025, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 514,72 tỷ USD, tăng 16,3% (tương ứng tăng 72,27 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 262,46 tỷ USD (tăng 14,8%), nhập khẩu đạt 252,26 tỷ USD (tăng 17,9%). Cán cân thương mại hàng hóa 7 tháng vẫn thặng dư 10,20 tỷ USD, song giảm 30,3% so với mức thặng dư 14,64 tỷ USD của cùng kỳ năm 2024.

Về thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu, trong tháng 7/2025, số thu đạt 38.121 tỷ đồng, giảm 2,7% so với tháng trước. Lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 7, số thu đạt 261.376 tỷ đồng, bằng 63,6% dự toán, 55,6% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Bên cạnh đó, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả vẫn diễn biến phức tạp. Hàng nhập lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tiếp tục xảy ra, trong khi hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc và xâm phạm sở hữu trí tuệ vẫn được bày bán công khai ở nhiều nơi. Đáng chú ý, hoạt động này đang gia tăng mạnh trên môi trường thương mại điện tử, đặc biệt với nhóm hàng ảnh hưởng đến sức khỏe như thực phẩm, dược phẩm và thực phẩm chức năng.

Theo Cục Hải quan, các đối tượng lợi dụng điều kiện thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu để thực hiện hành vi vi phạm, tập trung trên tuyến đường biển và đường bộ. Trong tháng 7/2025, toàn ngành phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.790 vụ vi phạm (tăng 11,7% so với cùng kỳ năm trước) với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 1.481 tỷ đồng. Số thu ngân sách từ các vụ xử lý này đạt 76,53 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan khởi tố 2 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 14 vụ.

Tuyến đường biển tiếp tục là điểm nóng, chiếm 50,2% số vụ vi phạm (899/1.790 vụ). Hàng hóa vi phạm tập trung qua các cảng lớn như Vạn Gia, Đình Vũ, Nam Hải Đình Vũ, Tân Vũ, VIP Green, Cát Lái, ICD Phước Long, Hiệp Phước, Vict, Cái Mép… Các mặt hàng bị buôn lậu, vận chuyển trái phép chủ yếu gồm dầu diesel, than cám, mỹ phẩm, thực phẩm, thủy sản, gia cầm, xăng dầu… Nhiều vụ việc liên quan đến hàng xuất khẩu có dấu hiệu giả mạo xuất xứ Việt Nam để xuất sang Mỹ như tỏi, mỏ hàn điện, ghế gấp đã bị phát hiện.

Tuyến đường bộ ghi nhận 669 vụ vi phạm, chiếm 37% tổng số vụ, tập trung tại các tuyến biên giới Việt – Trung và Việt –Campuchia. Các thủ đoạn phổ biến gồm lợi dụng chính sách ưu đãi cho cư dân biên giới, trà trộn hàng hóa cấm, hàng giá trị cao (ngoại tệ, thuốc lá, điện thoại di động) vào hành lý hoặc cất giấu trên người. Tình trạng buôn bán, vận chuyển pháo nổ, đường kính trắng vẫn diễn ra tại một số tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt – Lào.

Lũy kế từ ngày 15/12/2024 đến 14/7/2025, lực lượng Hải quan cả nước đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 10.351 vụ vi phạm với tổng trị giá hàng hóa ước khoảng 15.095 tỷ đồng, thu cho ngân sách 537,88 tỷ đồng. Toàn ngành đã khởi tố 10 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 68 vụ.

Công tác phòng, chống ma túy tiếp tục được triển khai quyết liệt. Trong khoảng thời gian từ 15/6 đến 14/7/2025, lực lượng Hải quan đã chủ trì hoặc phối hợp với Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện 22 vụ/28 đối tượng, trong đó 11 vụ do Hải quan chủ trì. Tang vật thu giữ gồm khoảng 100 kg ma túy các loại: 32,9 kg cần sa, 2,34 kg heroin, 29 kg ketamine, 36,3 kg và 4 viên ma túy tổng hợp, 8,06 gram ma túy khác.

Tính từ ngày 15/12/2024 đến 14/7/2025, toàn ngành đã phát hiện và bắt giữ 125 vụ/152 đối tượng, trong đó Hải quan chủ trì 54 vụ. Lượng tang vật thu giữ lên tới khoảng 2,1 tấn ma túy các loại, bao gồm: 401,7 gram thuốc phiện, 155 kg cần sa, 35 kg heroin, 1,86 kg cocain, 1.500 kg ketamine, 309,3 kg và 1.903 viên ma túy tổng hợp, cùng 106 kg và 60.000 viên ma túy khác.

Theo đại diện Cục Hải quan, việc kiểm soát, ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại đang được thực hiện với nhiều biện pháp nghiệp vụ chuyên sâu, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng. Các vụ việc lớn liên quan đến hàng giả mạo xuất xứ, vận chuyển trái phép hàng hóa và ma túy xuyên quốc gia đều được xử lý nghiêm theo đúng thẩm quyền, nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia, môi trường kinh doanh lành mạnh và sức khỏe người dân.